🪶 मराठीत: व्यायामाशिवाय वजन कमी करण्याचा संपूर्ण मॅन्युअल

🧠 भाग १: वजन वाढण्यामागचं विज्ञान

(हे समजल्याशिवाय वजन कमी करणं म्हणजे अंधारात तीर मारणं!)

१.१ ऊर्जा संतुलन (Calorie Balance) – “Energy In vs Energy Out”

आपलं शरीर म्हणजे एक मिनी एनर्जी मशीन आहे. तुम्ही जितकं खातात (Energy In) आणि शरीर जेवढं खर्च करतं (Energy Out) — त्यामध्ये जर फरक झाला, तर तेच वजन वाढीचं मूळ कारण ठरतं.

🧩 व्यायाम न करताही, हे तीन घटक दररोज 1200-1800 कॅलरी खर्च करतात! या गोष्टी समजल्या, की वजन नियंत्रित करणं अगदी सोपं होऊन जातं.

१.२ इंसुलिन आणि चरबी संचय

इंसुलिन हे शरीरातलं एक अत्यंत महत्त्वाचं हार्मोन आहे — पण ते योग्य प्रमाणात असणं फार गरजेचं आहे. जेव्हा तुम्ही सतत खात राहता — विशेषतः साखर, मैदा, फास्ट फूड — तेव्हा शरीरात इंसुलिन वाढतं आणि चरबी जमा होण्याची प्रक्रिया सुरू होते.

१.३ हार्मोन्स आणि भूक नियंत्रण

तुमच्या भुकेवर नियंत्रण ठेवणारी दोन प्रमुख हार्मोन्स आहेत:
• घ्रेलिन (Ghrelin) – ही भूक वाढवणारी हार्मोन
• लेप्टिन (Leptin) – ही भूक कमी करणारी हार्मोन

जेव्हा तुम्ही कमी झोपता, सतत तणावात असता, किंवा अयोग्य आहार घेत असता — तेव्हा घ्रेलिन वाढतं आणि लेप्टिन कमी होतं. याचा परिणाम? – भूक वाढते, सतत खाणं होतं, आणि वजनही वाढतं.